یکی از عوامل حیاتی در وقوع خسارت مالی، صدمات و از دست دادن جان، به خصوص در محلات مسکونی، مراکز اداری، تجاری و صنعتی، عدم رعایت مسائل ایمنی در استفاده از انرژی برق است. به منظور حفاظت از جان افراد در برابر خطرات گرفتگی برق و پیشگیری از خطرات ناشی از جریان نشتی در جکوزی، از کلیدهای حفاظتی یا محافظان جان استفاده می‌شود. اصل عملکرد محافظ جان بر اساس مقایسه جریان ورودی و خروجی کلیدهاست. اگر تفاوتی در جریان فازها و جریان بازگشتی از نول وجود داشته باشد، این نشان‌دهنده وجود جریان نشتی است. با تشخیص جریان نشتی، کلید حفاظتی جان واکنش نشان می‌دهد و مدار قطع می‌شود.
کلید محافظ جان چیست؟
کلید محافظ جان، یکی از انواع کلیدهای حفاظتی برقی است که در سیستم‌های برقی برای حفاظت افراد و تجهیزات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کلید، با ارائه مدل‌ها و تیپ‌های مختلف که در ادامه مطلب به آنها اشاره خواهد شد، یکی از ایمن‌ترین کلیدهای حفاظتی است که به تشخیص و قطع جریان نشتی برق، همچنین جلوگیری از احتمال شوک بر اثر تماس غیرمستقیم با برق می‌پردازد.
روش عملکرد این کلید به این صورت است که اختلاف جریان رفت و جریان برگشت را مقایسه کرده و در صورت وجود این اختلاف، مدار را قطع می‌کند. به عبارت ساده‌تر، این کلید جریان ورودی به دستگاه و جریان خروجی از آن را اندازه‌گیری می‌کند. در شرایط عادی، مقدار جریان رفت با جریان برگشت برابر است. اما اگر اختلافی وجود داشته باشد، این اختلاف نشان‌دهنده وجود اتصال بین سیم‌های فاز یا بخش‌های الکتریکی مدار با بدنه است که به عنوان نشتی جریان شناخته می‌شود. در صورت وجود نشتی جریان، کلید محافظ جان این نشتی را تشخیص داده و مدار را قطع می‌کند. این کلید با سرعت به وقوع پیوسته و در صورت وقوع جریان نشتی در کسری از ثانیه، مدار را قطع می‌نماید. این کلیدها توانایی شناسایی جریان‌های نشتی کوچک را دارا هستند و در صورت وقوع نشتی، از وقوع حوادث خطرناک نظیر آتش‌سوزی یا ایجاد برق‌گرفتگی برای کاربر جلوگیری می‌نمایند.
عملکرد کلید محافظ جان
بر اساس بند 1-6-2-5-13 از فصل 13 کتاب نظام مهندسی ساختمان، انواع کلیدها یا وسایل حفاظتی جریان می‌توانند برای قطع مدار تغذیه در صورت تماس یکی از هادی‌های برق دار مدار با یکی از موارد زیر به کار روند:
- بدنه هادی لوازم و تجهیزات برقی
- هادی‌های بیگانه که در تماس با زمین قرار دارند.
- هرگونه نشت جریان از مدار به زمین
این به این معناست که هر زمان یکی از موارد فوق رخ دهد، کلید محافظ جان عمل کرده و مدار را قطع می‌کند. به عنوان مثال: در صورت اتصال بخشی از بدن انسان به تابلو برق، به دلیل اتصال بدن با زمین، نشتی جریان از بدن انسان عبور کرده و کلید محافظ جان به سرعت واکنش نشان می‌دهد. کلیدهای محافظ جان در واحدهای ساختمانی، تجاری و اکثر تابلوهای برق برای حفاظت در برابر برق‌گرفتگی و خطرات ناشی از نشتی جریان، مانند خطر آتش‌سوزی، استفاده می‌شوند.
روی این کلیدها یک دکمه تست با عدد وجود دارد که در صورت سالم بودن کلید و وقتی ولتاژ ورودی برقرار است و کلید محافظ جان در حالت وصل قرار دارد، با فشار دادن دکمه تست، قطع می‌شود و می‌توان از سالم بودن کلید اطمینان حاصل کرد.
کلیدهای محافظ جان با رنج حساسیت‌های از 10 تا 500 میلی‌آمپر ساخته می‌شوند، اما به طور معمول از حساسیت‌های 30 میلی‌آمپر و 300 میلی‌آمپر استفاده می‌شود.
نصب سیم‌کشی وان جکوزی خانگی
به طور معمول، بعد از خرید جکوزی برای نصب یک وان جکوزی خانگی، نیازی به سیم‌کشی خاصی وجود ندارد و تنها کافی است دوشاخه دستگاه را به پریز برق جداگانه متصل کنیم.
البته، در مواردی که قصد نصب وان جکوزی در فضاهای خارج از داخل خانه را داشته باشیم، مانند حیاط پشتی یا داخل باغ، یا اگر نوع وان جکوزی به دلیل طراحی خاص نیاز به سیم‌کشی برق داشته باشد، لازم است به سیم‌کشی اقدام شود. این فعالیت عمدتاً توسط تکنسین‌های متخصص شرکت تولید کننده وان جکوزی انجام می‌شود.
توجه داشته باشید که اگر مصرف‌کننده خود به سیم‌کشی وان جکوزی اقدام کند و به دلیل خطا یا نادرستی در نصب، مشکلی برای دستگاه به وجود آید، این ممکن است منجر به از دست رفتن گارانتی شرکت تولید کننده وان جکوزی شود. بهتر است در مواردی که نیاز به سیم‌کشی خاص دارید، از خدمات تخصصی تکنسین‌های ماهر و مجرب استفاده کنید.
تجهیزات سیم‌کشی وان جکوزی خانگی
قطع‌کننده مدار یا Circuit Breaker:
اتصال مستقیم وان جکوزی به قطع‌کننده مدار اصلی، اصلی‌ترین تفاوت بین وان جکوزی هایی با سیم‌کشی و وان جکوزی‌هایی با سیم و دوشاخه است. در زمان نصب وان جکوزی با سیم‌کشی، قطع‌کننده مدار مجزا برای اتصال برق جکوزی ضروری است. لازم است قطع‌کننده مدار مناسب برای وان جکوزی خود را تهیه کنید.
تابلو برق:
در تابلو برق اصلی منزل، باید فضای خالی برای نصب قطع‌کننده مدار 220 ولت وجود داشته باشد. وظیفه قطع‌کننده مدار این است که توانایی پشتیبانی از افزایش تقاضای جریان برق برای وان جکوزی را داشته باشد.
پریز برق مجزا:
بر اساس قوانین ملی ساختمان در زمینه سیم‌کشی برق، اتصال دوشاخه برق وان جکوزی باید به یک پریز جداگانه باشد. پریز برق مختص وان جکوزی باید در فاصله 3 الی 3.5 متری از این وسیله و در ارتفاع مناسب از کف ساختمان نصب شود تا با رطوبت در تماس نباشد.
کلید محافظ جان:
یکی از تجهیزات جانبی مهم در سیم‌کشی برق وان جکوزی، کلید محافظ جان مجزا است. این کلید در مواقع ضروری برق اصلی وان جکوزی را از منبع قطع می‌کند. همچنین یک کلید قطع کن دستی برق نیز در کنار وان جکوزی نصب شود تا در صورتی که کلید محافظ جان مشکل داشته باشد، بتوان با استفاده از آن برق را قطع کرد.
لوله برق:
در صورت نصب وان جکوزی در قسمتی خارج از فضای داخلی، تجهیزات مورد نیاز برای سیم‌کشی برق را نیز فراهم کنید. لوله برق، یکی از اجزای اساسی است که معمولاً از لوله برق پی وی سی یا فلزی برای این منظور استفاده می‌شود.
کلام آخر
برای جلوگیری از خطر برق گرفتگی با جکوزی تمامی جکوزی های فروشگاه لیدوما جکوزی با محافظ جان ارائه می شوند.